Misstanden en ongewenst gedrag

Werkgevers (met meer dan 50 werknemers) moeten op basis van de Wet bescherming klokkenluiders een meldregeling hebben voor het melden van misstanden.

Misstand is een wettelijk begrip. In het algemeen is sprake van een misstand bij een structurele of grote overtreding van wet of regels waarbij een maatschappelijk belang in het geding is. Voor een maatschappelijk belang is nodig dat het om meer gaat dan persoonlijke belangen en dat de handelingen of nalatigheden een patroon, een structureel karakter of omvangrijk zijn. De regeling geldt dus niet voor zaken als een arbeidsconflict, de arbeidsvoorwaarden, de onderlinge samenwerking of grensoverschrijdend gedrag van een collega. Die zaken kunt u melden bij uw leidinggevende of daarvoor bestaat een aparte regeling (Regeling grensoverschrijdend gedrag, of regeling Vertrouwenspersoon).

Werkgevers met minder dan 50 werknemers moeten ook aan de wet voldoen en mogen en kunnen ook een dergelijke regeling invoeren. Wilt u meer te weten komen over dit onderwerp? Vakcentrum heeft voor werkgevers een Expertisedossier over de Klokkenluidersregeling opgesteld, dat zowel digitaal als hard copy op te vragen is bij: reactie@vakcentrum.nl (of te downloaden is via: www.vakcentrum.nl/publicaties)

Ongewenst gedrag

Werkgevers zijn verplicht werknemers een veilige werkomgeving te bieden. Dat betekent ook dat ze ongewenst gedrag, zoals pesten, (seksuele) intimidatie, agressie en geweld en discriminatie zoveel mogelijk moeten voorkomen dan wel beperken. Bovendien zorgt een veilige werkomgeving dat medewerkers met meer plezier hun werk doen en dus ook minder vaak ziek zijn. Het bespaart dus kosten. Een vertrouwenspersoon en een goede klachtenprocedure zijn hierbij belangrijk. Daarbij komt nog dat mogelijk nieuwe wetgeving van kracht wordt, die de toegang tot een vertrouwenspersoon verplicht stelt voor bedrijven met (volgens het het wetsvoorstel) 10 of meer medewerkers.

Voor werkgevers en hun werknemers is een externe vertrouwenspersoon beschikbaar via het brancheloket. Deze pool van externe vertrouwenspersonen is op verschillende manieren bereikbaar:

• Telefonisch: (073) 5323582
• WhatsApp: (073) 5323582
• E-mail: mmminvertrouwen@merlijngroep.nl

De vertrouwenspersonen staan, per regio, vermeld op deze pagina. Als de medewerker die een klacht of melding wil doen onverhoopt toch een voorkeur heeft voor een van de andere vertrouwenspersonen uit de pool dan degene die in zijn/haar regio actief is, dan is het mogelijk om die voorkeur aan te geven.

Na een snelle check van het Vakcentrumlidmaatschap en/of de toepassing van de cao voor het levensmiddelenbedrijf wordt vervolgens een passend traject met uw medewerker besproken. De vertrouwenspersoon bespreekt met de medewerker welke opties er zijn om het ongewenste gedrag te doen ophouden. Het is aan de medewerker om dit te bepalen. En de medewerker bepaalt ook in hoeverre de werkgever wordt geïnformeerd. Het gaat er immers juist om dat medewerkers in vertrouwen hun verhaal kwijt kunnen: en naar een passende oplossing kunnen zoeken. De inzet van de externe vertrouwenspersoon is voor Vakcentrumleden gratis.

Kantineposter

Om de medewerkers te wijzen op de mogelijkheden kunt u hier een poster downloaden.

Voor werkgevers en hun werknemers is ook een training tot interne vertrouwenspersoon beschikbaar. De ondernemer en een of meer werkenden uit het bedrijf kunnen deze meerdaagse training kosteloos volgen. Daarin komen alle aspecten van deze rol aan de orde en is er volop ruimte voor oefeningen. De vertrouwenspersoon moet binnen de organisatie wel een strikt onafhankelijke positie in kunnen nemen. De vraag is soms of dat kan wanneer diegene een managementfunctie vervult of als HR medewerker actief is. Daarom is het in dergelijke gevallen van belang daar eerst intern het gesprek over aan te gaan en om daarover goede werkafspraken te maken. Bij vragen hierover kan de werkgever terecht bij Vakcentrum en de trainers en vertrouwenspersonen. Meer informatie over de training en de data waarop deze wordt gegeven vindt u hier.

Voor de goede orde

Een medewerker heeft altijd rechtstreeks toegang tot de externe vertrouwenspersoon via het brancheloket, óók wanneer er een interne vertrouwenspersoon in het bedrijf beschikbaar is.

Van belang is dat een melding en een klacht goed wordt behandeld. Dat betekent dat onderzoek wordt verricht en ‘hoor en wederhoor’ wordt toegepast, vertrouwelijkheid in acht wordt genomen en uiteindelijk passende maatregelen worden genomen. Goed onderzoek en hoor en wederhoor zijn zo belangrijk dat het negeren daarvan maatregelen van een werkgever op losse schroeven zet, hoe ernstig de kwestie ook wordt ervaren. Alle betrokkenen moeten zich kunnen uitspreken en een beschuldigde medewerker moet zijn verhaal kunnen vertellen. Naast de objectieve feiten en de ervaring moeten ook de intenties, de bedrijfscultuur en zelfs de privésfeer worden meegewogen.

Het intern opvolgen van klachten en meldingen door een eigen functionaris van de werkgever kan gepaard gaan met uitdagingen en risico’s ten aanzien van onafhankelijkheid en deskundigheid. Daarom is een Klachten- en Meldingsfunctionaris (“Klachtbehandelaar”) beschikbaar voor Vakcentrumleden. De klachtbehandelaar is deskundig op het gebied van de Arbowet, grensoverschrijdend gedrag, PSA, klachtregelingen en de Wet bescherming klokkenluiders, en kan op professionele basis fungeren als externe klachtbehandelaar ten behoeve van de aangesloten werkgever.

De secretaris van mmm lekker werken draagt zorg voor doorverwijzing naar de klachtbehandelaar. Werkgevers en werknemers kunnen contact opnemen met mmm lekker werken via:

• Telefonisch: (0348) 41 97 71
• E-mail: info@mmmlekkerwerken.nl

Werkgevers kunnen toegang tot deze Klachtbehandelaar kenbaar maken in hun huishoudelijk reglement. Dat kan op basis van het door Vakcentrum beschikbaar gestelde model klachtenreglement. Er is ook een introductietekst voor werknemers beschikbaar. De kosten worden gedurende de pilotfase gedragen door mmm lekker werken.

Voor al uw vragen over deze of andere juridische en personeel gerelateerde onderwerpen kunt u contact opnemen met Vakcentrum Bedrijfsadvies: Telefonisch (0348) 41 97 71, E-mail advies@vakcentrum.nl

De toegang tot de klachtbehandelaars en het brancheloket externe vertrouwenspersoon worden beschikbaar gesteld vanuit het programma mmm lekker werken, dat wordt mogelijk gemaakt door Stichting 3xM Levensmiddelen, waarin Vakcentrum samenwerkt met CNV en FNV Handel.

De externe vertrouwenspersonen zijn gecertificeerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (LVV). Dat geldt ook voor de trainers die de training interne vertrouwenspersoon verzorgen.